Java deyince genellikle akla ilk olarak java programlama dili gelmektedir. Bu çok da yanlış sayılmaz. Ancak java öncelikli olarak bir platformun adıdır. Bu platform bize java programlama dilini kullanarak uygulama geliştirmek, geliştirdiğimiz bu uygulamayı dağıtmak ve en sonunda bu uygulamayı çalıştırmak için bir ortam sağlar. Üstelik bu platform tek de değildir. Java Standard Edition (SE), Java Enterprise Edition (EE), Java Micro Edition (ME), Gömülü Java, Java Card, JavaFx gibi biri biriyle ilintili ama farklı platformlar bulunmaktadır. Peki neden tek platform yeterli değildir? Sizce neden bunca sayıda platforma ihtiyaç duyulmuş olabilir? İşlevsel olmayan gereksinimleri ve doğal sonucu olarak mimarileri biri birinden farklı uygulama türleri bulunur: konsol uygulamaları, masa üstü uygulamaları, istemci-sunucu mimarisine sahip uygulamalar, çok katmanlı ve dağıtık uygulamalar. Java platformlarının her biri belirli bir tür uygulama türünde uygulama geliştirmek çin tasarlanmıştır. Örneğin, konsol ve masaüstü uygulamalar geliştirmek için Java SE, cep telefonu gibi kısıtlı bellek ve işlemci kapasitesine sahip cihazlar için ise Java ME platformu kullanılır. Konsol uygulamalarında kullanıcı etkileşimi tuş takımı ve ekran üzerinden gerçekleşmektedir. Uygulamanın çalışma sırası kod sırasını takip eder ve ardışıl bir akışa sahiptir. Masa üstü uygulamaları grafiksel kullanıcı arayüzüne sahiptir ve olay temelli olarak çalışır. Olay kullanıcının bir düğmeye basması, metin kutusuna bir değer girmesi gibi kullanıcı arayüzü ile yaptığı etkileşimleri modeller. Uygulama çalışmaya başlar başlamaz uykuya dalar ve bir olay gerçekleşmesi için bekler. Olay gerçekleştiğinde uyanır ve geliştirici tarafından bu olay için kaydedilen metodu çalıştırır. Bu çalışma biçimi başka benzer problemlerde de kullandığımız bir kalıptır ve gözlemci kalıbı olarak adlandırılır. Java platformları arasında en güçlü ve gelişmiş olanı Java EE platformudur. Java EE platformunu kullanarak kurumsal uygulamalar geliştirilir. Kurumsal uygulamaların masa üstü uygulamarından beklemediğimiz farklı iki işlevsel olmayan gereksinimi bulunur: Yüksek erişilebilirlik ve ölçeklenebilirlik. Uygulamayı oluşturan bileşenler birden fazla makinaya dağıtılmış olarak çalıştırılabilinir. Makinalardan biri donanımsal ya da yazılımsal bir problem nedeni ile erişilemez olduğunda geriye kalan makinalar kullanıcılardan gelen isteklere cevap vermeye devam edecektir. Diğer taraftan kullanıcı sayısı arttığında kümeye yeni makinalar ekleyerek artan ihtiyacı karşılamak mümkün olabilir.
Java platformları arasında en zayıf olanı Java ME'dir diyebiliriz. Java ME'nin yerini iPhone OS ve Android platformlarının aldığını söyleyebiliriz. Aslında Java ME bir platform iken Android ve iPhone OS ise birer işletim sistemidir. Dolayısı ile karşılıştırılmaları çok da doğru olmayacaktır. Oracle Sun'ı satın aldıktan sonra Java platformunun geleceği konusunda bazı şüpheler ve kaygılar ortaya çıkmış olsa da geçen 2-3 sene boyunca bu satın almanın en azından Java platformu için olumlu olduğunu genel olarak söyleyebiliriz. Oracle tekrar Java ME'ye yüklendiğini ve öne çıkarmaya çalıştığını gözlemliyoruz. Bu ne kadar anlamlı bir adım ya da Oracle bundan nasıl bir çıkar bekliyor, açıkçası kestiremiyorum. Bundan bağımsız olarak Java ME'de hala az da olsa uygulama geliştirildiğini görebiliyoruz. Android yada iPhone OS'e göre oldukça kısıtlı bir programlama yeteneği sunuyor. Burada Location API ile ilgili basit bir örnek kod göstermek istiyorum. Örnek kod cihazdan aldığı konum bilgilerini ekranda gösteriyor. Kodun çalışabilmesi için projeye Lightweight UI Toolkit 1.5 kütüphanesinin eklenmesi gerekir. Bu kütüphaneyi linki izleyerek indirebilirsiniz. Zip dosyayı açtığınızda lib dizininde bulunan LWUIT_MIDP.jar ve MIDP_IO.jar dosyalarını projeye eklemeniz yeterli olacaktır. SimpleLocationMidlet sınıfı MIDlet sınıfından türetilmiştir. Konum bilgilerini ise gözlemci kalıbını kullanarak öğreneceğiz. Bunun için SimpleLocationMidlet sınıfı LocationListener arayüzünü gerçekleyecek şekilde tanımlanmıştır. Bu arayüzün iki tane metodu bulunmaktadır: locationUpdated ve providerStateChanged. Konum bilgisi değiştiğinde locationUpdated metodu ve cihazın durum değişikliğinde ise providerStateChanged metodu tetiklenmektedir. Konum bilgisi cihaz tarafından sağlanmaktadır. Cihazın bu yeteneği LocationProvider sınıfı ile modellenmektedir. LocationProvider ile gözlemci arasındaki ilişki kodda aşağıdaki gibi sağlanmaktadır:
lp.setLocationListener(this, 2, 1, -1);
Kodu test etmek için Java ME SDK 3.2 ile birlikte gelen emülatör kullanılabilir. Konum bilgisi değişikliğini simğle etmek için aşağıdaki gibi basit bir betik yazmak ve çalıştırmak gerekir:
<waypoints>
<waypoint time="0" latitude="0" longtitude="5" altitude="0"/>
<waypoint time="15000" latitude="30" longtitude="10" altitude="50"/>
</waypoints>
package com.example;
import com.sun.lwuit.Display;
import com.sun.lwuit.Form;
import com.sun.lwuit.Label;
import com.sun.lwuit.layouts.BoxLayout;
import javax.microedition.location.Location;
import javax.microedition.location.LocationException;
import javax.microedition.location.LocationListener;
import javax.microedition.location.LocationProvider;
import javax.microedition.location.QualifiedCoordinates;
import javax.microedition.midlet.*;
public class SimpleLocationMidlet extends MIDlet implements LocationListener {
private Label lonLabel, latLabel, altLabel, stateLabel;
public void startApp() {
Display.init(this);
stateLabel = new Label();
latLabel = new Label("Lat: ");
lonLabel = new Label("Lon: ");
altLabel = new Label("Alt: ");
try {
LocationProvider lp = LocationProvider.getInstance(null);
lp.setLocationListener(this, 2, 1, -1);
setStateString(lp);
} catch (LocationException ex) {
stateLabel.setText(ex.getMessage());
}
Form form = new Form("Location");
form.setLayout(new BoxLayout(BoxLayout.Y_AXIS));
form.addComponent(stateLabel);
form.addComponent(latLabel);
form.addComponent(lonLabel);
form.addComponent(altLabel);
form.show();
}
public void pauseApp() {
}
public void destroyApp(boolean unconditional) {
}
public void locationUpdated(LocationProvider lp, Location location) {
if (location!= null) {
QualifiedCoordinates coordinates = location.getQualifiedCoordinates();
if (coordinates != null) {
latLabel.setText("Lat: " + coordinates.getLatitude());
lonLabel.setText("Lon: " + coordinates.getLongitude());
altLabel.setText("Alt: " + coordinates.getAltitude());
}
}
}
public void providerStateChanged(LocationProvider lp, int i) {
setStateString(lp);
}
- private void setStateString(LocationProvider lp) {
String state = "";
if (lp.getState() == LocationProvider.AVAILABLE) {
state += "Available";
} else if (lp.getState() == LocationProvider.TEMPORARILY_UNAVAILABLE) {
state += "Temporarily Unavailable";
} else if (lp.getState() == LocationProvider.OUT_OF_SERVICE) {
state += "Out of servive!";
}
stateLabel.setText(state);
}
}
Uygulamanın kaynak koduna NetBeans projesi olarak bu bağlantıdan erişebilirsiniz. Aynı projeyi eclipse projesi olarak bu bağlantıdan indirebilirsiniz. Bunun için öncelikli olarak bu bağlantıdan Eclipse eklentisini kullanıdığınız Eclipse IDE'sine tanıtmanız ve makinanıza Java Me SDK 3.2 kurmanız gerekir. Eclipse for Mobile kurulumu için aşağıdaki adımları takip etmeniz uygun olur:
- Eclipse for Mobile'ı http://www.eclipse.org/downloads/packages/eclipse-mobile-developers/junosr2 indirin.
- Help->Install New Software...
- Add butonuna basın
- Location etiketli alana "http://download.eclipse.org/releases/indigo" adresini girin:
- Ok butonuna basın.
- Mobile and Device Development Tools altındaki "Mobile Tools for Java Examples", "Mobile Tools for Java SDK" ve "Mobile Tools for Java Examples" liste başlıklarını seçiniz:
- Next butonuna basınız ve kurulumu tamamlayınız. Kurulum bitince Eclipse yeniden başlatmayı önerecektir. Kabul edin.
- Eclipse yeniden açıldıktan sonra nihayet Oracle'ın sayfasından indirdiğimiz Java Me eklentisini kurabiliriz.
- Help->Install New Software...
- Add butonuna basınız
- Archive butonuna basınız ve eclipse-me-sdk-plugins-uc.zip dosyasını seçin.
- Kurulumu tamamladıktan sonra jar çakıştırmasını gidermek için plugins dizini altındaki org.eclipse.jetty.server_8.1.3.v20120522.jar isimli dosyayı org.eclipse.jetty.server_8.1.3.v20120522.old olarak değiştiriniz.
- Eclipse'i yeniden başlatın. Açıldığında artık Perspective listesinde Java Me gözükecektir:
- Menüden Window->Preference'ı seçin.
- Java ME->Device Management'ı seçin:
Aynı uygulamayı eclipse projesi olarak bu bağlantıdan indirebilirsiniz.